Vật lộn với chứng trầm cảm theo mùa

Tâm, một nhân viên kế toán, trải qua tình trạng trầm cảm mùa khi thời tiết thu - đông trở lạnh. Sau giờ làm, cô chỉ muốn về nhà, không còn động lực tham gia hoạt động nào, cảm thấy chán ăn, rối loạn giấc ngủ và khó khăn trong việc dậy sớm. Tình trạng này ảnh hưởng đến công việc, khiến cô bị sếp phê bình và tâm trạng càng tồi tệ hơn. Cô từng có ý định tự sát và khi bố mẹ nhận thấy sự bất thường, đã đưa Tâm đến phòng khám tâm thần. Bác sĩ xác định cô mắc chứng trầm cảm mùa và kê đơn thuốc hỗ trợ. Theo bác sĩ Trần Thị Hồng Thu, Phó giám đốc Bệnh viện Tâm thần ban ngày Mai Hương, bệnh nhân thường gặp triệu chứng trầm cảm vào mùa thu - đông do thiếu ánh sáng mặt trời, dẫn đến cảm giác buồn bã, mệt mỏi và khó khăn trong công việc. Tâm, 32 tuổi, đã phải xin nghỉ việc mỗi mùa đông trong bốn năm qua, và sau hai tuần điều trị, tâm trạng của cô đã dần ổn định hơn.

Hiện chưa có thống kê về số người Việt Nam mắc chứng trầm cảm theo mùa (SAD). Trong báo cáo năm 2021 của Viện Sức khỏe Tâm thần quốc gia Mỹ, hàng triệu người có thể mắc chứng này, nhưng nhiều người không nhận ra. Phụ nữ có nguy cơ cao hơn nam giới, và người mắc SAD thường ngủ ít hơn 2,5 giờ vào mùa đông so với mùa hè. Chứng SAD ảnh hưởng đến năng suất làm việc, mối quan hệ cá nhân và gây mất hứng thú với nhiều hoạt động. Ngoài SAD, còn có các rối loạn mùa khác với triệu chứng nhẹ hơn như buồn bã và giảm năng lượng. Theo bác sĩ Thu, sự giảm ánh sáng vào mùa thu đông có thể ảnh hưởng đến đồng hồ sinh học và gây mất cân bằng hormone melatonin. Chứng trầm cảm theo mùa có thể dẫn đến các vấn đề nghiêm trọng như lạm dụng chất kích thích và thậm chí tự sát. Phác đồ điều trị thường bao gồm liệu pháp ánh sáng, sử dụng nguồn sáng mạnh và kéo dài trong mùa xuân. Bệnh nhân cũng có thể bổ sung vitamin D và tận dụng ánh sáng tự nhiên. Ngoài ra, tập thể dục đều đặn có tác dụng tương tự thuốc chống trầm cảm, giúp cải thiện tâm trạng bằng cách phát triển tế bào thần kinh mới. Việc duy trì thói quen tập luyện, ăn