5 nhóm nguy cơ mắc zona thần kinh

Bác sĩ Nguyễn Minh Luân, Chuyên viên Y khoa tại hệ thống tiêm chủng VNVC, cho biết bệnh zona thần kinh do virus Varicella Zoster (VZV) gây ra, ban đầu gây bệnh thủy đậu và sau đó tồn tại trong trạng thái ngủ đông trong rễ hạch thần kinh. Khi cơ thể suy giảm miễn dịch, virus có thể tái phát. Người từ 50 tuổi trở lên có nguy cơ cao mắc zona thần kinh do quá trình lão hóa và các bệnh nền như huyết áp cao, bệnh tim mạch và tiểu đường. Theo CDC Mỹ, cứ ba người cao tuổi thì có một người mắc các bệnh này, và nguy cơ mắc zona sẽ tăng theo độ tuổi. Người 50 tuổi có nguy cơ bị đau sau zona cao gấp 15-25 lần so với người dưới 30 tuổi, và triệu chứng đau thường dữ dội và kéo dài lâu hơn. Bệnh có thể gây biến chứng như viêm phổi, viêm gan, liệt mặt, và đau dây thần kinh. Một trường hợp cụ thể là ông 73 tuổi ở Hà Nội, mắc zona thần kinh dẫn đến liệt và suy giảm miễn dịch. Người cao tuổi và những ai có bệnh nền như bệnh tim mạch, huyết áp, COPD hoặc tiểu đường có nguy cơ mắc zona cao hơn. Những người tiểu đường type 2 có nguy cơ gần gấp đôi

Bệnh nhân mắc COPD có nguy cơ gặp khó thở cấp tăng 40 lần so với người mắc zona. Tương tự, người bệnh tim mạch dễ gặp biến chứng nghiêm trọng như nhồi máu cơ tim hoặc đột quỵ khi mắc zona. Người từng mắc thủy đậu có nguy cơ cao bị zona thần kinh do virus VZV tái hoạt động. Người thường xuyên căng thẳng cũng có nguy cơ cao mắc zona thần kinh do cortisol ức chế hệ miễn dịch. HIV làm suy giảm hệ miễn dịch, khiến người nhiễm HIV/AIDS dễ bị zona với các tổn thương da nghiêm trọng. Căng thẳng kéo dài, tuổi tác, chế độ ăn uống kém và giấc ngủ không đủ có thể làm suy yếu hệ miễn dịch, dẫn đến khó kiểm soát virus VZV. Những người căng thẳng có nguy cơ gặp cơn đau kéo dài sau zona. Tiêm vaccine là biện pháp phòng ngừa zona hiệu quả nhất. Ở Việt Nam, vaccine Shingrix của GSK có hiệu quả 97% cho người trên 50 tuổi (70-87%) và được khuyến cáo tiêm hai mũi cách nhau hai tháng cho nhóm này. Người từ 18 tuổi trở lên có nguy cơ cao cũng nên tiêm hai mũi cách nhau một tháng.