Bác sĩ cảnh báo về nguy cơ đột tử ở trẻ sơ sinh

Đột tử có thể xảy ra ở trẻ dưới 1 tuổi khỏe mạnh mà không có dấu hiệu cảnh báo. Theo CDC Hoa Kỳ, mỗi năm có khoảng 3.500 trường hợp trẻ sơ sinh chết đột ngột khi ngủ, một nửa trong số đó không xác định được nguyên nhân, được gọi là hội chứng đột tử ở trẻ sơ sinh (SIDS). SIDS thường xảy ra trong khi ngủ và gây ra hơn 19.200 cái chết toàn cầu vào năm 2015, là nguyên nhân tử vong thứ 3 ở trẻ dưới 1 tuổi tại Mỹ vào năm 2011. Khoảng 90% các trường hợp xảy ra ở trẻ dưới 6 tháng tuổi và phổ biến hơn ở bé trai. TS.BS Nguyễn Thị Minh Đức cho biết đột quỵ thường được coi là bệnh của người lớn.

Tỷ lệ trẻ em mắc đột quỵ dù thấp nhưng vẫn xảy ra, với nhiều trường hợp được cứu sống kịp thời, trong khi một số để lại di chứng hoặc không thể cứu chữa do đến viện muộn. Việc chẩn đoán đột quỵ ở trẻ em gặp khó khăn vì trẻ không thể diễn đạt cơn đau, nhất là với trẻ nhỏ. Nguyên nhân chủ yếu là do dị dạng mạch máu não, bệnh tim bẩm sinh hoặc rối loạn đông máu. Do đó, khi trẻ có triệu chứng như đau đầu dữ dội, nôn ói, méo miệng, co giật hoặc yếu liệt một bên, phụ huynh cần đưa trẻ đến bệnh viện ngay. Các trẻ thường được chẩn đoán đột quỵ ở độ tuổi 9-12.

Có trẻ chưa đầy một tuổi bị đột quỵ, chủ yếu do hẹp động mạch nội sọ, vỡ mạch máu dị dạng hoặc bệnh tim bẩm sinh. Bác sĩ Minh Đức cho biết, vỡ dị dạng mạch máu não là nguyên nhân chính gây đột quỵ ở trẻ em, khác với người lớn thường do tắc mạch. Đột quỵ ở người lớn liên quan đến bệnh lý như tăng huyết áp, tiểu đường và lối sống không lành mạnh, trong khi ở trẻ, nguyên nhân chủ yếu là bệnh lý tim và bất thường mạch máu não. Dấu hiệu đột quỵ ở trẻ bao gồm đau đầu dữ dội, quấy khóc, nôn ói, co giật, miệng méo lệch, khó khăn trong cầm nắm và có thể tím tái khi gắng sức. Để nhận diện nhanh, cần chú ý đến khuôn mặt.

Hãy yêu cầu trẻ hoặc người bệnh cười để kiểm tra xem một bên mặt có bị chảy xệ không. Đồng thời, người bệnh cần giơ cả hai tay lên để xem có bên tay nào rũ xuống hay không. Nếu trẻ nói lắp, nói không rõ ràng, đó có thể là dấu hiệu đột quỵ. Nếu có những triệu chứng này, gia đình nên gọi xe cấp cứu ngay, vì thời gian vàng trong cấp cứu đột quỵ rất quan trọng. Ngoài ra, bệnh tai biến mạch máu não còn có thể biểu hiện qua giảm hoặc mất thị lực, đau đầu dữ dội không rõ nguyên nhân, nôn mửa, hoa mắt, chóng mặt. Bác sĩ Lê Tố Như khuyến cáo rằng trẻ sinh non, nhẹ cân hoặc có vấn đề về hô hấp cần được theo dõi tại bệnh viện để phòng ngừa nguy cơ đột tử.

Phụ huynh cần thảo luận với bác sĩ để được hướng dẫn chẩn đoán và điều trị tốt nhất cho trẻ. Bác sĩ Bạch Thị Chính, Giám đốc Hệ thống Trung tâm tiêm chủng VNVC, cho biết trẻ dưới 1 tuổi cần tiêm nhiều loại vắc-xin quan trọng do hệ miễn dịch còn yếu, dễ bị bệnh truyền nhiễm và tăng nguy cơ đột tử sơ sinh. Trẻ cần tuân thủ lịch tiêm các vắc-xin như 6 trong 1, phế cầu, rotavirus, cúm, sởi và viêm màng não. Cục Y tế dự phòng khẳng định không có bằng chứng nào cho thấy vắc-xin liên quan đến hội chứng đột tử sơ sinh, điều này cũng được bác sĩ Bạch Thị Chính xác nhận.

Các phản ứng như ngứa, đau, sưng, đỏ tại chỗ tiêm, sốt, khó chịu, mệt mỏi, chán ăn là hiện tượng bình thường sau tiêm, thường xuất hiện trong 48 giờ và sẽ hết nhanh chóng. Tuy nhiên, bác sĩ Minh Đức cảnh báo rằng nếu trẻ có triệu chứng đau đầu kèm nôn ói, méo miệng, tê yếu nửa người, co giật, hoặc lơ mơ, cần đưa trẻ đến cơ sở y tế ngay lập tức.

Source: https://afamily.vn/bac-si-canh-bao-nhung-tre-co-nguy-co-dot-tu-so-sinh-20230327095828101.chn