Bangladesh chuẩn bị trở thành quốc gia tiên phong cho phép trồng gạo vàng biến đổi gen.
Gạo vàng, một loại cây trồng biến đổi gen được phê duyệt để ngăn ngừa mù lòa và tử vong ở trẻ em, đã là chủ đề tranh luận trong 20 năm qua. Hỗ trợ cho gạo vàng là những lợi ích tiềm năng cho nhân loại, trong khi phản đối cho rằng nó là một thử nghiệm không cần thiết. Hiện Bangladesh có thể trở thành quốc gia đầu tiên phê duyệt trồng gạo vàng. Nếu thành công, nông dân Bangladesh sẽ có thể trồng gạo vàng vào vụ mùa năm 2021.
Gạo vàng, được phát triển từ cuối thập niên 1990 bởi hai nhà thực vật học Đức, Ingo Potrykus và Peter Beyer, nhằm chống mù lòa do thiếu vitamin A, nguyên nhân chính gây mù lòa ở trẻ em. Mặc dù nhiều thực phẩm như khoai lang và rau chân vịt giàu vitamin A, nhưng tình trạng thiếu hụt vẫn phổ biến ở các nước phụ thuộc vào gạo, như Bangladesh, nơi khoảng 21% trẻ em bị ảnh hưởng. Gạo vàng được tạo ra bằng cách cấy gen beta-carotene từ ngô vào lúa, với sự hỗ trợ của công ty Syngenta. Sau khi phát triển thành công, Potrykus và Beyer đã quyên tặng giống gạo này cho các viện nông nghiệp trên toàn thế giới.
Các nhà nghiên cứu đã lai tạo gạo vàng với các giống lúa phù hợp với nhu cầu và điều kiện từng địa phương. Trong hai năm qua, Hoa Kỳ, Canada, New Zealand và Úc đã phê duyệt quy định cho phép tiêu thụ gạo vàng, ngăn chặn vấn đề nếu gạo này xuất hiện trên thị trường. Gạo vàng, phát triển từ cuối thập niên 1990 bởi Ingo Potrykus và Peter Beyer, đang được xem xét trồng ở Bangladesh, nơi các nhà khoa học từ Viện nghiên cứu lúa gạo quốc tế IRRI đã đưa gen beta-carotene vào giống lúa dhan 29. Giống lúa này hiện đóng góp khoảng 14% sản lượng gạo quốc gia và không gặp khó khăn trong canh tác tại Bangladesh.
Chất lượng của giống gạo mới không khác gì so với giống dhan 29 cũ, chỉ có hàm lượng vitamin A cao hơn. BRRI đã gửi dữ liệu cho Bộ Môi trường, Rừng và Biến đổi khí hậu Bangladesh vào tháng 11 năm 2017. Một ủy ban gồm 8 quan chức và nhà khoa học đã xem xét các rủi ro môi trường và an toàn thực phẩm của giống gạo này. Quá trình đánh giá gần hoàn tất, và quyết định dự kiến sẽ được đưa ra trước ngày 15 tháng 11, nhưng đã bị trì hoãn khoảng một tuần do cái chết của một thành viên trong ủy ban. Một số thành viên vẫn hoài nghi về gạo vàng, cho rằng có thể ăn nhiều rau hơn để phòng ngừa thiếu vitamin A, nhưng phần lớn các cuộc thảo luận đều lạc quan với bằng chứng khoa học ủng hộ gạo vàng. Trước đó, ủy ban đã phê duyệt một cây trồng biến đổi gen khác.
Gạo vàng đang nhận được nhiều ủng hộ chính trị tại Bangladesh. Nếu mọi việc thuận lợi, nông dân có thể bắt đầu trồng gạo vàng vào vụ mùa năm 2021. Arif Hossain, giám đốc Farming Future Bangladesh, hy vọng gạo vàng sẽ sớm được phê duyệt. Sau khi Bộ Môi trường thông qua, gạo vàng cần được đăng ký tại cơ quan chứng nhận hạt giống và trải qua các thử nghiệm thực địa. Tuy nhiên, việc gạo vàng có được trồng rộng rãi ở Bangladesh hay không vẫn chưa chắc chắn.
Năm 2014, nông dân Bangladesh đã áp dụng giống cà tím biến đổi gen để chống côn trùng, mang lại hiệu quả ngay trong mùa vụ đó và giảm được lượng thuốc trừ sâu.
Source: https://afamily.vn/bangladesh-sap-tro-thanh-quoc-gia-dau-tien-cho-phep-trong-gao-vang-bien-doi-gen-20191124100703876.chn