Cách khắc phục hiệu quả tình trạng tắc tia sữa

ThS.BS Nguyễn Hoài Nam từ Bệnh viện Phụ sản Trung ương hướng dẫn cách xử lý khi bị tắc tia sữa. Tắc tia sữa có thể dẫn đến áp xe vú. Để hiểu rõ, cần nắm cấu tạo và chức năng của bầu vú. Bầu vú gồm mô liên kết và mô mỡ, không phụ thuộc vào hình dạng hay kích thước trong khả năng tiết sữa. Ngay từ tuần thai thứ 16-20, cấu trúc sản xuất sữa đã hoàn thiện, nên khi em bé chào đời, sữa đã có sẵn. Sữa được tống ra ngoài qua các ống dẫn nhờ cơ trơn. Tắc tia sữa xảy ra khi ống dẫn bị bít, gây ứ tắc và đau tại vùng tắc.

BS Nam cho biết trong quá trình điều trị viêm tắc tia sữa, ông đã gặp nhiều trường hợp chị em không biết cách xử lý đúng, dẫn đến áp xe vú và phải phẫu thuật. Áp xe vú có hai giai đoạn: giai đoạn viêm ban đầu và giai đoạn tạo ổ áp xe, với triệu chứng khác nhau ở từng bệnh nhân, không nhất thiết phải có sốt cao hay sưng tấy. Nhiều sản phụ tự tìm hiểu thông tin và áp dụng sai cách, khiến tình trạng vú nặng hơn. BS Nguyễn Hoài Nam khuyên các mẹ khi phát hiện tắc sữa cấp cần bình tĩnh và thực hiện các bước như chườm ấm bằng khăn hoặc túi chườm, giúp giảm co thắt và làm lỏng sữa.

Mát xa nhẹ nhàng từ ổ sữa đến quầng thâm, xoay tròn ở vùng tắc để làm mềm và lau sạch núm vú trước khi cho bé bú hoặc vắt sữa. Các mẹ nên cho bé bú theo chiều trọng lực và tiếp tục vắt, mát xa vùng tắc. Khi sữa ứ được giải phóng, chườm mát lên vùng vú để giảm đau. Nếu tình trạng tắc không cải thiện và có dấu hiệu sốt hoặc đau tăng, cần đi khám bác sĩ. Để phòng ngừa tắc tia sữa, các sản phụ nên chú ý theo hướng dẫn của bác sĩ.

Cho bé bú ngay sau sinh và theo nhu cầu, thực hiện tư thế và khớp ngậm đúng. Mát xa vú trước khi bú hoặc hút sữa để tăng phản xạ xuống sữa và giảm nguy cơ tắc sữa. Không cho bé bú bình trong 6 tuần đầu. Không chờ đến khi bầu vú căng mới cho bú; nếu vú cứng, cần mát xa trước. Sau mỗi lần bú, lau sạch nước bọt của bé và bôi một ít sữa quanh núm vú, không cần làm sạch vú trước khi cho bé bú vì vú có cơ chế tự bảo vệ.