Chăm sóc và bảo vệ sức khỏe mắt cho trẻ em

Mắt là cơ quan nhạy cảm và ẩm ướt, dễ phản ứng với thay đổi thời tiết và ô nhiễm không khí, dẫn đến nhiều bệnh về mắt nguy hiểm. Các chuyên gia cho biết, mắt có thể phản ứng khác nhau với ô nhiễm, từ không triệu chứng đến kích ứng nghiêm trọng. Ngay cả khi đeo kính áp tròng, mắt vẫn dễ bị ảnh hưởng. Mức độ hydrocarbon và oxit nitric trong không khí quyết định mức độ kích ứng, trong đó các hóa chất như olefin C4 và C5 gây kích ứng mạnh hơn so với parafin. Hydrocarbon có chuỗi phân nhánh cũng ảnh hưởng mạnh hơn chuỗi thẳng.

Cyclohexene là hợp chất phenolic gây kích ứng mạnh nhất so với benzen và cyclohexane. Ô nhiễm không khí chủ yếu do khí thải ô tô và có thể gây kích ứng mắt trong vòng bốn giờ. Hiện tượng này có chu kỳ bán rã 12 giờ nhưng không liên quan rõ ràng đến nồng độ khí dung, ozon, peroxyacetyl nitrat hay aldehyd. Độ ẩm và nhiệt độ không ảnh hưởng đến các chất kích thích trong khí thải. Mối liên hệ giữa kích thước hạt trong khí thải và kích ứng mắt vẫn chưa rõ, nhưng hạt dưới 0,2 micron ít gây kích ứng. Kiểu dáng và hiệu suất của phương tiện ảnh hưởng đến lượng khí thải hydrocarbon và oxit nitric, nhưng mức hydrocarbon phụ thuộc nhiều vào loại nhiên liệu.

Cả hai hóa chất sulfur dioxide và trioxide đều gây kích ứng mắt tương tự. Sự tương tác của chúng với natri clorua hoặc hạt carbon đen ở nồng độ thấp có thể gây kích ứng. Nghiên cứu cho thấy có mối liên hệ giữa mức độ chất oxy hóa trong không khí và tình trạng kích ứng mắt theo mùa, với khí dung cũng là yếu tố quan trọng. Các chất oxy hóa có thể hòa tan trong nước mắt, làm axit hóa và gây kích ứng. Một số chất ô nhiễm không khí phổ biến ở đô thị bao gồm CO, NO2, SO2, và nhiều loại khác. Triệu chứng sau khi mắt tiếp xúc với ô nhiễm gồm cảm giác nóng rát, đỏ, chảy nước mắt, ngứa, sưng, và khó mở mắt. Trong những trường hợp nghiêm trọng, có thể dẫn đến đục thủy tinh thể hoặc ung thư.

Để bảo vệ mắt khỏi ô nhiễm không khí, cần vệ sinh mắt thường xuyên. Để điều trị triệu chứng do ô nhiễm, hãy rửa mắt nhẹ nhàng bằng nước sạch và chườm mát. Sử dụng thuốc nhỏ mắt và đeo kính râm cũng có lợi. Nên tránh đeo kính áp tròng và trang điểm mắt cho đến khi hồi phục. Hạn chế tiếp xúc với khu vực ô nhiễm, như đường phố đông đúc hoặc công trường xây dựng. Nếu sống trong môi trường ô nhiễm, nên giữ trẻ ở trong nhà và yêu cầu trẻ đi bộ xa phương tiện giao thông. Tránh tập thể dục ở khu vực ô nhiễm và có thể sử dụng máy lọc không khí.

Để bảo vệ mắt trẻ khỏi ô nhiễm không khí, nên cho trẻ đeo kính bảo vệ. Kính râm chống tia UV giúp ngăn tổn thương từ nắng, trong khi kính bảo hộ bảo vệ khỏi bụi. Tiến sĩ Neha Kapur khuyến cáo rằng ô nhiễm không khí có thể gây khô mắt, vì vậy trẻ cần uống đủ nước và tránh caffeine. Phụ huynh có thể sử dụng nước mắt nhân tạo để bôi trơn mắt, giảm khô và kích ứng. Tránh dụi mắt và khuyến khích trẻ chớp mắt thường xuyên để loại bỏ ô nhiễm.

Phụ huynh có thể cho trẻ sử dụng thuốc nhỏ mắt để giảm triệu chứng khó chịu. Chế độ ăn uống lành mạnh, bao gồm thực phẩm giàu chất chống oxy hóa như rau lá xanh, quả mọng và hạt, có thể bảo vệ mắt khỏi ô nhiễm không khí. Hội chứng khô mắt (DES) là vấn đề phổ biến, với tỷ lệ mắc cao gấp hai lần ở phụ nữ trên 50 tuổi.