Tại sao trẻ nhỏ mắc cúm lại có nguy cơ cao hơn?

Trẻ em có thể tử vong khi mắc cúm do bệnh lý hô hấp gia tăng trong thời gian gần đây, đặc biệt ở nhóm có nguy cơ như trẻ nhỏ, người già và người có bệnh mãn tính. Thời tiết ẩm ướt hiện nay tạo điều kiện thuận lợi cho virus cúm phát triển, làm suy giảm hệ miễn dịch. Bệnh cúm mùa có thể dẫn đến viêm đường hô hấp với triệu chứng như sốt, đau đầu, và có thể tự khỏi sau 4-7 ngày. Tuy nhiên, trẻ nhỏ hoặc những trẻ có bệnh nền dễ gặp biến chứng nặng, thậm chí tử vong.

Trẻ nhỏ, đặc biệt dưới 6 tháng tuổi, dễ gặp biến chứng và cần nhập viện khi mắc cúm do hệ miễn dịch chưa hoàn thiện. Virus cúm tấn công phổi, gây ra các tình trạng nghiêm trọng như viêm phổi, viêm thanh quản và viêm cơ tim. Tử vong thường liên quan đến phản ứng viêm quá mức và biến chứng chuyển hóa do cúm chưa được phát hiện. Trẻ có bệnh nền như tim, phổi, thận, suy giảm miễn dịch và béo phì cũng dễ gặp biến chứng. Đặc biệt, trẻ sinh non có tế bào hô hấp yếu, làm tăng nguy cơ mắc cúm và biến chứng.

Cúm có thể tiến triển nhanh chóng thành viêm phổi, suy hô hấp và khởi phát các bệnh tiềm tàng như hen suyễn và COPD. Trong trường hợp nặng, cúm có thể gây viêm não, viêm cơ tim, suy đa cơ quan và để lại hậu quả lâu dài như viêm khớp và các vấn đề về phát triển thần kinh ở trẻ. Theo CDC, từ năm 2010, hàng năm có khoảng 7.000 - 28.000 trẻ dưới 5 tuổi nhập viện vì cúm, với 130 - 1.200 trường hợp tử vong. Trẻ em dưới 5 tuổi và những trẻ có bệnh mãn tính là nhóm có nguy cơ cao nhất. Nghiên cứu năm 2020 tại Pháp cho thấy tỷ lệ trẻ dưới 6 tháng tuổi nhập viện do cúm cao nhất, đạt 45,4%. Cúm có xu hướng diễn biến phức tạp vào mùa đông do điều kiện thời tiết thuận lợi cho virus phát triển.

Để phòng bệnh cho trẻ, cần đảm bảo chế độ ăn uống hợp lý, vận động thường xuyên, và giữ môi trường ngủ ở nhiệt độ thích hợp. Quan trọng nhất là tiêm đầy đủ vắc xin đúng lịch để tăng cường sức đề kháng. Trẻ dưới 6 tháng tuổi dễ bị lây nhiễm cúm từ người lớn, trong khi trẻ lớn có nguy cơ lây lan trong trường học. Tiêm vắc xin cúm không chỉ bảo vệ bản thân mà còn bảo vệ trẻ em chưa đủ tuổi tiêm. Theo BS Bạch Thị Chính, chỉ cần 1-2 mũi vắc xin, trẻ có thể giảm nguy cơ biến chứng nghiêm trọng và tử vong, đồng thời tiết kiệm chi phí y tế.

Tiêm vắc xin cúm không chỉ bảo vệ người tiêm mà còn có tác dụng bảo vệ chéo cho người lớn tuổi, giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh như cúm, viêm phổi, hen phế quản và viêm phế quản mãn tính. Trẻ từ 6 tháng đến dưới 9 tuổi cần tiêm 2 mũi, trong khi trẻ từ 9 tuổi và người lớn chỉ cần 1 mũi và tiêm nhắc hàng năm để phòng tránh cúm và các biến chứng nguy hiểm. Hệ thống tiêm chủng VNVC hiện có đầy đủ vắc xin phòng 4 chủng virus cúm cho trẻ từ 6 tháng tuổi. Vắc xin tiểu đơn vị chứa kháng nguyên bề mặt virus, ít gây phản ứng phụ và đặc biệt phù hợp với trẻ nhỏ, giúp trẻ ít quấy khóc và cảm thấy thoải mái hơn khi tiêm.