Dậy thì từ khi mới ba tuổi

Khi phát hiện những thay đổi đột ngột ở cơ thể con, nhiều bậc phụ huynh lo lắng và tìm cách chữa trị. Có những trường hợp trẻ được đưa đến bệnh viện muộn do chẩn đoán sai. Tôi đã gặp một bé gái 6 tuổi ở Pháp nhập viện vì bụng to, ban đầu nghi ngờ có khối u, nhưng sau siêu âm phát hiện bé mang thai do bị dậy thì sớm và lạm dụng tình dục mà không hay biết. Gần đây, Bệnh viện Nhi đồng 2 tiếp nhận một bé 5 tuổi ở Quận 8 với dấu hiệu dậy thì sớm từ 2 tuổi, có ngực phát triển và bắt đầu có kinh nguyệt ở 4 tuổi. Các bác sĩ không tìm thấy khối u qua CT não và siêu âm bụng, nhưng hormone tăng cao cho thấy tổn thương ở vùng trung ương, nguyên nhân vẫn chưa được xác định.

Trẻ dậy thì sớm có thể bị lạm dụng tình dục do chưa đủ nhận thức, đặc biệt là trẻ gái có nguy cơ mang thai mà không ai hay biết. Nguyên nhân dậy thì sớm rất đa dạng, bao gồm khối u buồng trứng, u tinh hoàn, hoặc các bệnh lý liên quan đến tuyến thượng thận và não. Ngoài ra, các sản phẩm nhựa chứa phthalates (như MBP, DBP, BZBP, DEHP) cũng có thể góp phần gây ra tình trạng này do ảnh hưởng đến nội tiết.

Trẻ được coi là dậy thì sớm khi có dấu hiệu trước 8 tuổi (bé gái) và trước 9 tuổi (bé trai). Cần chẩn đoán và điều trị kịp thời, vì sụn tăng trưởng hoạt động mạnh, dẫn đến phát triển nhanh nhưng sớm ngừng tăng trưởng, có thể gây lùn. Ngoài những biến chứng nghiêm trọng như u não, u buồng trứng, và u tuyến thượng thận, trẻ còn có thể chịu ức chế tâm lý do sự khác biệt về thể chất so với bạn bè. Trẻ có thể lo lắng, cô lập và dễ bị lạm dụng tình dục. Trẻ gái còn có nguy cơ mang thai mà không ai hay biết. Việc điều trị phụ thuộc vào nguyên nhân gây dậy thì sớm.

Các bác sĩ sẽ thực hiện xét nghiệm để chẩn đoán nguyên nhân và đưa ra phương pháp điều trị phù hợp cho từng trường hợp. Đặc biệt, với những trường hợp nguyên nhân trung ương, thuốc LH – RHa có thể được sử dụng để làm chậm quá trình dậy thì, nhưng cần có chỉ định của bác sĩ chuyên khoa. Không nên lạm dụng thuốc nếu không theo đúng chỉ định, vì có thể gây ra biến chứng sau này. Việc chẩn đoán và quyết định điều trị cần được cân nhắc cẩn thận.