Theo ThS.BS da liễu Vũ Thị Thơm, giảng viên Học viện Y dược học Cổ truyền Việt Nam, việc sản phẩm chăm sóc da thẩm thấu hiệu quả phụ thuộc vào chất lượng sản phẩm, làn da và cách bôi. Khi thoa dưỡng chất lên da, chỉ từ 10-60% được hấp thụ. Một nghiên cứu cho thấy tỷ lệ hấp thụ trung bình là 64% khi sử dụng các dung môi như toluene, xylene và methylene clorua, nhưng việc sử dụng dung môi này có thể làm tổn thương hàng rào bảo vệ da.
Một trong những thách thức lớn nhất của các công ty mỹ phẩm là làm thế nào cho chất có lợi thẩm thấu vào da mà không làm tổn thương hàng rào bảo vệ. Các hãng đã đầu tư hàng triệu đô la để giải quyết vấn đề này.
Dưỡng chất có thể xâm nhập vào da qua hai con đường chính:
1. Hấp thụ liên bào: Dưỡng chất đi qua lớp lipid giữa các tế bào của lớp sừng. Lipid này gồm ceramides, cholesterol, este cholesterol và axit béo. Các dưỡng chất gốc dầu dễ dàng hấp thụ qua con đường này, trong khi các thành phần gốc nước khó khăn hơn do tính không hòa tan.
2. Hấp thụ nội bào: Dưỡng chất thẩm thấu qua các tế bào chết ở lớp ngoài cùng của da, nơi chỉ những phân tử rất nhỏ mới có thể xâm nhập.
Dưỡng chất có thể hấp thụ qua da thông qua lỗ chân lông và nang lông, nhưng chúng chỉ chiếm khoảng 1% bề mặt da, do đó là con đường phụ cho sự hấp thụ. Sự hấp thụ này phụ thuộc vào nhiều yếu tố:
1. Da: Là cơ quan bảo vệ, ngăn chặn vi khuẩn và hóa chất xâm nhập.
2. Hàng rào vật lý: Lớp biểu bì dày khoảng 20 lớp, với lớp sừng và lipid tạo thành hàng rào vật lý, ngăn sản phẩm xâm nhập sâu hơn.
3. Hàng rào hóa học: Da có cơ chế hóa học như độ pH axit và lớp lipid trong lớp sừng, giúp chống lại các chất không mong muốn và loại bỏ nhanh chóng các hạt lạ qua hệ bạch huyết và mạch máu.
Mặc dù lớp da ngoài giữ nước và hóa chất không thấm vào, nhưng vẫn có thể hấp thụ một số dưỡng chất. Sự hấp thụ này phụ thuộc vào nhiều yếu tố như tình trạng da, nhiệt độ, nồng độ dưỡng chất, thời gian tiếp xúc, và vị trí cơ thể, trong đó da trán và đầu hấp thụ tốt hơn gấp 4 lần so với cẳng tay. Ngoài ra, khả năng hấp thụ cũng giảm theo độ tuổi. Chất lượng mỹ phẩm cũng ảnh hưởng đến sự hấp thụ; các chất với kích thước phân tử nhỏ hơn 500 Dalton dễ thẩm thấu hơn. Ví dụ, dẫn xuất vitamin C như ascorbyl palmitate có trọng lượng phân tử 414,5 g/mol thẩm thấu tốt hơn so với axit ascorbic.
Chất có gốc dầu hoặc tan trong dầu dễ thẩm thấu vào da hơn. Tuy nhiên, một số chất có kích thước phân tử lớn hơn 500 dalton như Beta-glucans và acid Hyaluronic vẫn có thể thâm nhập vào da qua ma trận giữa các tế bào. Coenzyme Q10, với kích thước 863,3 g/mol, cũng có khả năng này nhờ vào cấu trúc gốc dầu. Các thành phần hóa học có thể tương tác với enzym trong da, dẫn đến kích hoạt hoặc biến đổi hóa chất. Chất tăng cường thẩm thấu giúp giảm sức cản của hàng rào da, cho phép các thành phần khác xâm nhập dễ dàng hơn. EWG Skin Deep báo cáo rằng 56% sản phẩm chăm sóc cá nhân chứa chất tăng cường thẩm thấu.
Trong mỹ phẩm có thể chứa chất tăng cường thẩm thấu như chất chống oxy hóa, nhưng các chất tổng hợp có thể gây kích ứng da hoặc độc hại.
Bình luận