Tưởng là mãn kinh, thật ra lại mắc suy thận nặng

Béo phì là một nguyên nhân gây tổn hại chức năng thận. Chị Tuyết Anh, 48 tuổi, ở Thường Tín, Hà Nội, đã gặp phải các triệu chứng như tiểu đêm, buồn nôn, đau lưng, và khi đi khám thì phát hiện bị suy thận giai đoạn 3. Tại Bệnh viện Bạch Mai, chị nhận thấy nhiều bệnh nhân khác cũng phát hiện bệnh ở giai đoạn muộn. Theo TS.BS Nguyễn Hữu Dũng, suy thận có 5 giai đoạn, và nếu được phát hiện sớm ở các giai đoạn 1-4, người bệnh có thể kéo dài thời gian bảo tồn thận từ 5-10 năm. Giai đoạn 5 yêu cầu ghép thận hoặc chạy thận nhân tạo. Trước đây, nguyên nhân chính gây suy thận mãn ở Việt Nam chủ yếu là viêm cầu thận mãn.

Nguyên nhân chính gây suy thận mãn hiện nay là các bệnh chuyển hóa, đặc biệt là tiểu đường. Theo TS.BS Nguyễn Hữu Dũng, tỷ lệ bệnh nhân phải chạy thận do tiểu đường tại Bệnh viện Bạch Mai đã tăng từ 4% năm 2008 lên khoảng 14% hiện nay, và dự báo sẽ tiếp tục tăng. Nhiều nghiên cứu cho thấy tăng huyết áp và tiểu đường type 2 chiếm 23% các ca suy thận, đặc biệt là suy thận giai đoạn cuối. Béo phì cũng góp phần gây tổn hại chức năng thận. Ngoài ra, tình trạng nhiễm độc do thuốc và các bệnh lý thận khác cũng là nguyên nhân quan trọng. Đáng chú ý, tuổi trung bình phải lọc máu ở Việt Nam hiện nay là 46-47 tuổi, thấp hơn nhiều so với 66 tuổi ở Pháp năm 1996.

Tại Khoa Thận Nhân tạo Bệnh viện Bạch Mai, nhiều bệnh nhân trẻ tuổi, bao gồm cả sinh viên, phải phụ thuộc vào máy chạy thận nhân tạo để sống. Hầu hết họ đến khám khi bệnh đã chuyển sang giai đoạn muộn, thường cảm thấy mệt mỏi, sốt hoặc phù thũng. TS Nguyễn Hữu Dũng khuyến cáo nên xét nghiệm máu định kỳ để phát hiện bệnh sớm. Bệnh thận thường diễn biến âm thầm, do đó, nếu có dấu hiệu bất thường như phù toàn thân, đặc biệt ở chân, tay và mặt, kèm theo da trắng nhạt, người bệnh cần nhanh chóng đi khám. Sự thay đổi trong nước tiểu, từ màu vàng nhạt sang vàng sậm khi uống ít nước, cũng là dấu hiệu cần lưu ý.

Dấu hiệu cho thấy bạn có thể mắc bệnh thận bao gồm: tiểu trên 2 lần mỗi đêm, cho thấy chức năng thận suy giảm; nước tiểu có bọt lâu tan, chỉ ra lượng protein dư thừa; nước tiểu có máu, có thể do thận hư hoặc có sỏi; nước tiểu màu tối hoặc nhạt bất thường; và cảm giác đau, buốt khi tiểu. Ngoài ra, ngứa, phát ban và khô da cũng là dấu hiệu suy thận giai đoạn đầu do chất thải tích tụ. Nếu gặp phải những triệu chứng này, hãy đi khám bác sĩ ngay.

Người bệnh thận thường gặp khó thở và cảm giác hụt hơi do lượng hồng cầu giảm và chất lỏng dư thừa tích tụ ở phổi. Hơi thở có mùi hôi khiến bệnh nhân không còn hứng thú ăn uống. Thận có vai trò quan trọng trong việc loại bỏ chất thải và nước thừa, nên thận yếu có thể dẫn đến tích tụ độc tố và hậu quả nghiêm trọng. Bác sĩ khuyến cáo nếu có triệu chứng như buồn nôn, đau lưng, ớn lạnh, chóng mặt, cần kiểm tra sức khỏe ngay để phát hiện sớm bệnh suy thận. Để phòng ngừa bệnh thận, nên áp dụng chế độ ăn uống khoa học, hạn chế thực phẩm không đảm bảo và đồ ăn nhanh.

• Hạn chế ăn muối vì có thể gây tăng huyết áp và ảnh hưởng xấu đến thận.

• Tránh rượu bia, thuốc lá và chất kích thích.

• Uống từ 1,5 – 2 lít nước mỗi ngày.